بەهۆی دەرهاویشتە خراپ و خێرا و یەك لەدوا یەكەكانی رێككەوتنی جەزائیر و شكستی شۆڕشی كورد لە عیراق بەو شێوە كارەساتبارە، هەروەها ئاستی بێئومێدیی ناو كادرە سیاسییەكان و روخانی ورەی هێزەكانی پێشمەرگە، ئەمە چ جای ئەو نەهامەتییەی بە سەر گەلی كورددا هاتبوو، كە كەوتبووە نێوان بەرداشی رژێمێكی خوێنڕێژ كە مەستی «سەركەوتن» بوو، لەگەڵ بەرداشی ئاوارەیی و برسێتی و نەبوونی لە وڵاتانی دەوروبەر و جیهاندا، هەموو ئەو دەرهاویشتانە هیچی لەبەردەم مام جەلال وحزبەكەیدا نەهێشتبوەوە دوای ساڵێك لە دامەزراندن، تەنها پێشبڕكێ كردن لەگەڵ كاتدا و پەلەكردن بۆ تەواوكردنی ئامادەكارییەكان، بۆ دووبارە زیندووكردنەوەی بزووتنەوەی كورد لە عیراقدا و دەستپێكردنەوەی شۆڕش دژ بە رژێمی سەدام حسێن، كە گرەوی لەسەر شكستی مام جەلال دەكرد بۆ دووبارە كۆكردنەوەی پێشمەرگە لە چیاكانی كوردستاندا.
لەبەر ئەمانەو لەچوارچێوەی ئامادەكارییەكان بۆ هەڵگرتنی ئەم بەرپرسیارێتییە مێژووییە، واتا دووبارە هەڵگیرسانەوەی شۆڕش لە چیاكانی كوردستان و روبەڕووبوونەوەی رژێمی دیكتاتۆری بەغداو راگرتنی ئەو كۆمەڵكوژییەی لە كوردستاندا دەكرا، دەبوو سەركردایەتی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان، هەماهەنگی لەگەڵ لەگەڵ سەركردایەتی پارتی دیموكراتی پێشكەوتوخوازی كورد لە سوریا بكردایە، بەتایبەت سكرتێری ئەو حزبە كە عەبدولحەمید دەروێش بوو، كە پەیوەندیی كۆنی هەبوو لەگەڵ مام جەلال دا و دەگەڕایەوە بۆ ناوەڕاستی پەنجاكانی سەدەی رابردوو، بۆ ئاگاداركردنەوەیان لە شێوازی خەباتەكەیان لە كوردستانی عیراقدا، هەروەها بۆ داوای پاڵپشتی لێیان و هەماهەنگی كردن لەگەڵیاندا.
كۆبوونەوەی یەكێتی و پارتی دیموكراتی سوریا
لەبەر ئەوانە و دوای ماوەیەكی كەم لەدامەزراندنی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان، عەبدولحەمید دەروێشی سكرتێر و وەفدی سەركردایەتی حزبی دیموكراتی پێشكەوتوخوازی سوریا، كە هەریەك لە «رەشید حەمۆ و تەمەر مستەفا و عەزیز داود و تاهیر سفوك» گەیشتنە شام، لەسەر داوەتنامەی مام جەلال، بۆ ئەوەی كۆبوونەوەیەكی دووقۆڵی هەردوو حزب بكرێت، بۆ تاوتوێكردنی مەسەلە سیاسییە گرنگەگان بەلای هەردوولایوە، ئەوەبوو كۆبوونەوەكە لە دیمەشق و لەبارەگای یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لە گەڕەكی «روكنەین» كراو وەفدی یەكێتی لەو كاتدا هەریەك لەمام جەلال و نەوشیروان مستەفا و فوئاد مەعسوم و كەمال خۆشناو و كەریم فەیلی لە خۆگرتبوو.
لەسەرەتا كۆبوونەوەكەدا كە یەكەم كۆبوونەوەی ئەم دوو حزبە دۆستە بوو، دوای دامەزراندنی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان، مام جەلال باسی لە پەیوەندیی برایانەو دۆستانەی هەردوو حزب كرد، كە ئەوەش وا پێویست دەكات راوبۆچوون ئاڵوگۆڕ بكەن و هەماهەنگی لەگەڵ یەكتردا بكەن، لەم روەوە دەروێش لەكتێبەكەی خۆیدا (أچوا‌و علی الحركە الكردیە فی سوریا) دەڵێت: مام جەلال لە كۆبوونەوەكەدا پێی ووتین، ئێمە بۆیە داوەتمان كردن بۆ ئەوەی ئاگادارتان بكەینەوە لەوەی ئێمە بڕیارمان داوە بگەڕێینەوە بۆ كوردستان و دەست بە خەباتی چەكداری بكەینەوە، لەبەر ئەوە لامان گرنگ بوو بڕیارەكەتان پێ بڵێین و گوێ لەبۆچوونەكانتان بگرین، هەروەها چاوەڕێی هاوكاری و پاڵپشتی ئێوە دەكەین لەم قۆناغە گرنگەدا».
ئامادەیی هەماهەنگی لەگەڵ یەكێتیدا
عەبدولحەمید دەروێش لەكتێبەكەیدا هەروەها دەڵێت: ئێمە لەلایەن خۆمانەوە ئامادەیی خۆمان بۆ مام جەلال و هاوڕێیانی دەربڕی بەوەی لەگەڵیاندا دەبین لەخەباتیاندا دژ بە رژێمی بەغدا و هەروەها دژ بە سیاسەتی تەعریب و تواندنەوە و لەناوبردنی كورد كە رژێمی بەغدا بەرامبەر بەگەلی كورد پەیڕەوی دەكات، دووپاتیشی كردەوە، كە بە مام جلال و سەركردایەتی یەكێتیان وتووە: «ئێمە وای دەبینین لەئێستادا و لەم بارودۆخەدا، خەباتی چەكداری سوودی نییە، چونكە ماوەیەكی كەم بەسەر داڕمانی شۆڕشی ئەیلولدا تێپەڕیوە، گەلی كوردیش تا ئێستا لەشۆكێكی گەورەدایە، بەهۆی ئەو شكستەوەو بەپێی تەقدیری ئێمە، گەلی كورد ئامادە نییە بۆ دووبارە چوونە نێو خەباتی چەكداری، ئیتر لەگەڵ ئێوە بێت یان لایەنێكی تر، ئەمە چ جای چەندین فاكتەری سلبی تر كە یارمەتیدەر نابێـت بۆ دەستكردنەوە بە خەباتی چەكداری».
دەروێش هەروەها دەڵێت: مام جەلال لەوڵامی ئێمەدا وتی: ئەو فاكتەرانەی ئاماژەتان بۆ كرد راستن، بارودۆخیش لەرووی تیۆرییەوە وەكو لای ئێمەش دەبینرێت یارمەتیدەر نییە بۆ خەباتی چەكداری، ئەوەش دەزانین كە لەتوانای ئێمەدا نییە رژێمی عیراق بڕوخێنین یان حوكمی زاتی بە مەفهومە راستەقینەكەی بەدەستبهێنین، بەتایبەت دوای ئەو شكستەی بەسەر گەلی كورددا هاتووە، بەڵام ئێمە دەمانەوێت بزانن كە رژێمی عیراق سیاسەتی دەركردن و ئاوارەكردن و كۆمەڵكوژی دژ بە هاووڵاتیانی كوردستان پەیڕەودەكات، بۆیە رەنگە رۆژێك بێت كە گەلی كورد لە كوردستانی عیراق لەسەر خاكەكەی خۆی نەمێنێت، ئەگەر روبەرووی ئەو سیاسەتە نەبینەوە، ئەوەی ئێمە دەیكەین هەرچەند كارێكی خۆكوژییە بەڵام ئامانج لێی روبەڕووبوونەوەی هەڵمەتەكانی تەعریب و وێرانكارییە لەكوردستاندا».
خەبات لەبارودۆخێكی قورسدا
بارودۆخی ئەوكات وای دەردەخست كە ئەستەمە تەحەدای رژێمێكی دڕەندەی لە جۆری بەعس بكرێت، كە هیچ چەكێك نەمابوو بەكاری نەهێنێـت بەرامبەر بەگەلی كورد، ئەوەش وایكردبو كە هیچ دەرفەتێك لەبەردەم مام جەلال و هاوڕێیانیدا نەمێنێت تەنها سەركێشی شۆڕشگێڕانە نەبێت كە بۆ ئەوكات واتای خۆكوژی دەگەیاند، یان هەموویان دەمرن یان دەتوانن ئەو كۆمەڵكوژییەی بەشێوەیەكی چڕ بەرامبەر بەكورد پەیڕەودەكرا رابگرن، بە پێی ئەو وتانەی هەڤال حەمیدیش بێت كە لەسەر زاری گێڕاویەتییەوە، مام جەلال بەپێی ئەو وردبینییە سیاسییەی پێی ناسرابوو، لە كۆتایی كۆبوونەوەكەدا جەختی لەوە كردۆتەوە، لەبەرامبەر ئەو راستیانەدا كە هەبوون سەركردایەتی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان، بڕیاری بەرگریكردنی داوە بەرامبەر بەو سیاسەتەی رژێمی عیراق و بەپشت بەستن بەو كەرەستانەی لەبەردەستیدایە بۆ دەستپێكردنەوەی خەباتی چەكداری، رەنگە بەوەش بتوانین بەر لەو سیاسەتە فاشییەی بەعس بگرین و لە ئاستێكی دیاریكراودا رایگرین، هەرچەند دەزانین لەو پێناوەدا قوربانییەكی زۆر دەدەین، بەڵام رێگەیەكی ترمان لەبەردەستدا نییە».
عەلی شەمدین
قەیوان گروپ
مایۆرکا سیتی جوانییەک لە دڵی سروشتدا
