بۆچونی بەرپرسە باڵاكانی لایەنەكان لەسەر پرسی دەستور

پۆڵەتیك پرێس

لەچوارچێوەی بەرێوەچوونی کۆنفرانسی “یەكڕیزی و دەستور”، بەرپرسە باڵاكانی حزبەكان هەڵوێستی خۆیان خستەڕوو و سەرجەمیان بەچەند مەرج و پێوەرێك هاوڕابوون لەسەر هەبوونی دەستورێك بۆ هەرێم.

ئەمڕۆ چوارشەممە، 19ی ئایاری 2021 ، بەبەشداری سەرۆکی هەرێم، سەرۆک وەزیران و سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان و سەرکردە و کەسی یەکەمی زۆرینەی لایەنە سیاسییەکان کۆنفرانسی “یەكڕیزی و دەستور” لەشاری هەولێر بەڕێوەچوو.

لەچوارچێوەی ئەو پانێڵەدا بافڵ تاڵەبانی، هاوسەرۆكی یەكێتی نیشتیمانی كوردستان رایگەیاند “ئێمە یەکڕیز نەبین و نەتوانین دەستورێک دابنێین دوور بێت لە حزبایەتی و بۆ میللەت نەبێ دەستور دانەنێن باشترە، ئەبێ سنور دابنرێت بۆ دەسەڵاتی حزب و سەربازی و ئەمنی، دەبێت دەستورەکە گونجاو بێت لەگەڵ حەقیقەتەکەی ئەمڕۆ.

هاوسەرۆكی یەكێتی دەشڵێت “ئێمە رێکنەکەوین و یەکڕیز نەبین زیانی گەورە دەکەین، نەک ناتوانین دەستورێکی باشمان هەبێت بەڵکو غەدر لە میللەتەکەمان دەکەین، ئێمە تا ئێستا وەکو کورد نەمانتوانیوە کێشە بچوکەکانی نێوان خۆمان لادەین و بچین بەرەو بابەتی گەورەتر کە کوردستانە”.

هاوكات عومەری سەید عەلی رێكخەری گشتی بزوتنەوەی گۆڕان وتی “یەكڕیزی زامنی دەستورە، پارتی و یەكێتی بەرپرسیارن لەو دۆخەی لەهەرێمی كوردستاندا هەیە، رۆڵی سەرەكیان لەم یەكڕیزیدا هەیە و بەهۆی ناكۆكیەكانی ئێمە و پارتی پرسی دەستور راگیراوە”.

وتیشی “نزیكەی 20 ساڵە هەوڵدەدەین بۆ ئەوەی ئەم وڵاتە ببێتە خاوەنی دەستور، عیبرەت لەوەدایە تاچەند دەستورەكە جێبەجێدەكرێت، لاریمان لەوە نییە، ئێمە میللەتەکەمان کەسی ئەکادیمی و دادوەر و رۆژنامەنوسی باشی تیایە، کە ئەتوانن هاوکار بن لە داڕشتنی دەستور، دەستور ئەبێ رەنگدانەوەی کۆمەڵگەکە بێت و هەموو چین و توێژەکانی کۆمەڵگا تیایدا بەشدار بن، تا دەستورێکی رێکوپێک دابڕژرێتەوە و رەنگدانەوەی هەرێم بێت لەڕووی سیاسی و کۆمەڵایەتی و هەموو بوارەکانی ژیان و دەبێت دەستور بە تەوافوق بێت”.

عومەری سەید عەلی رایگەیاند “دەبێت پارتی و یەكێتی كە هێزی چەکداریان بەدەستەوە و رێکبکەون لەسەر دەستورێک بۆ رێکخستنی هەردوو ئیدارەکە و ئاسایش و دارایی و بژێوی و گوزەرانی خەڵک، چونكە ناكرێت چاوەڕوانی دەستور بكەین ئەگەر نەتوانرێت 30 رۆژ جارێك موچە بدرێت”.

هەرلەو كۆنفرانسەدا عەلی باپیر، ئەمیری كۆمەڵی دادگەری كوردستان باسی لەوەكرد، لەهەموكات زیاتر پێویستمان بەدەستورە، چونكە دەستور فاكتەرێكی كاریگەرە بۆ تەبایی بەڵام بەر لەتەبایی پێویستە دادگەری بچەسپێت، ئەگەر تەبا نەبین ناتوانیین ببین بەخاوەنی دەستور، گەورەترین کۆسپ لەبەردەم دەستوردا ئەوەیە ئێمە بۆ ٣٠ ساڵ دەچی خاوەنی قەوارەی خۆمان نین و خەڵکەکەمان پەروەردە نەکردووە.

بەوتەی ئەمیری كۆمەڵی دادگەری كوردستان ئاستەنگی گەورە لەبەردەم دەستور ئەوەیە کە كە نەتوانراوە لەو قۆناغە بچوکەی خۆمان تێخزاندووە بێینەدەرەوە، ئەم لایەن و پێکهاتە سیاسییانە دروشمی باش دەڵێن، باسی تەبایی و یەکڕیزی و مافی مرۆڤ دەکەین بەڵام ئایا تا چەندێک لای خۆمان بڕوامان بەمەیە، حزبێک کە باسی دیموکراسی دەکات دەبێت حزبەکەی رەنگدانەوەی دیموکراسیەت بێت نەک لەنێو خۆیدا چینایەتی و دیکتاتۆری هەبێت.

هەر لەو پانێڵەدا فازڵ میرانی، سكرتێری مه‌كته‌بی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان ئاشكرایكرد، كە دەستور بۆ حزب و لایەنێك نییە بۆ میللەتێك دەنوسرێتەوە، دەبێت ماف و ئەركی پێكهاتەكان لەدەستوردا دیاریبكرێت.

بەبۆچونی خەلیل ئیبراهیم،  سەرۆكی ئەنجومەنی سیاسی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان، سیاسەت بەوە ناكرێت بەرانبەر پەراوێز بخەیت و نەبوونی سازان و سیاسەتكردنیش بە كۆنەقین ڕێگری گەورەیە.

وتیشی”ئەگەر ئیرادەی نووسینەوەی دەستوورمان نەبێت پێگەی هەرێم لاواز دەبێت، هەر لەبەر ئەوەیە پێشوازیمان لە دەستپێخەرییەكەی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كردووە”.

ئاشكراشیكرد، ناتوانین دەستوور دابنێین كە یەكڕیز نەبین، دەبێت كەشوهەوای گونجاو بۆ ڕێكەوتنی سیاسی و یەكریزی دروست بكەین و دەبێت نیەتێكی دروست و پاك هەبێت و ئیرادەیەكی بەهێز هەبێت بۆ نووسینی دەستور و متمانەی خەڵكیش بگەڕێنینەوە، چونكە حكومەت فەشەلی هێناوە لە زۆر مەجال و نەبووەتە حكومەتێكی دامەزراوەی نیشتمانیی

قەیوان گروپ

 


مایۆرکا سیتی جوانییەک لە دڵی سروشتدا