مەترسییەکانی بەبارمتەبوونی نەوتی عێراق

پۆڵەتیک پرێس: لاڤە واحید

لەم دواییانەدا حکومەتی عێراق پەنای بردە بەر گرێبەستەکانی فرۆشتنی پێشوەختەی نەوت وەک چارەسەرێکی بەپەلە بۆ تێپەڕاندنی قەیرانی دارایی وڵات و هەوڵدان بۆ دابینکردنی خەرجییەکانی بودجە، ئەم هەنگاوەی حکومەت ناڕەزایەتی بەدوای خۆیدا هێنا بەجۆرێک، ژمارەیەک لە پەرلەمانتارانی عێراق ترسی ئەوەیان هەیە ئەم جۆرە گرێبەستانە ببنەهۆی ئەوەی سامانی وڵات بەبارمتە بگیرێت.

بەپێی بەڵگەنامەیەک کە لەم دواییانەدا لەلایەن ئاژانسی رۆیتەرز بڵاوکرایەوە دەرکەوتووە، لە 13ی ئەم مانگە، کۆمپانیای بەبازاڕکردنی نەوتی عێراق “سۆمۆ” چوار ملیۆن بەرمیل نەوتی خاوی سوک و مامناوەندی بەسڕەی لەڕێی تەندەری راستەوخۆوە فرۆشتووە.

لەماوەی دوو مانگی رابردوودا، ئەمە سێیەم مامەڵەی لەمجۆرەیە کە لەلایەن کۆمپانیای سۆمۆ بە نەوتی عێراقەوە کراوە

بەپێی بەڵگەنامەکە، لەماوەی دوو مانگی رابردوودا، ئەمە سێیەم مامەڵەی لەمجۆرەیە کە لەلایەن کۆمپانیای سۆمۆ بە نەوتی عێراقەوە کراوە، پێشتریش، لە چەند راپۆرتێکی نەوتیدا جەخت لەوە کراوەتەوە کە عێراق رێژەیەک نەوتی خاوی بەسڕەی بە چین فرۆشتووە و بەپێی نرخی نەوت لە رۆژی واژۆکردنی گرێبەستەکە پارەکەی پێشەکی وەرگرتووە.

لەوبارەیەوە پەرلەمانتارێکی عێراق رایگەیاند، لیژنەی وزە ئامادەکاری دەکات بۆ بانگهێشتکردنی وەزیری نەوت بەمەبەستی تێگەیشتن لەو گرێبەستە پێشوەختانەی نەوت کە کراون و رادەی کاریگەرییان لەسەر عێراق و ئەگەری ئەوەی کێشە بۆ بودجەی ساڵانی داهاتوو دروست بکات.

لایخۆیەوە، فەلاح خەفاجی بڕیاردەری لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق ئاماژەی بەوەکرد، ئەم جۆرە مامەڵانە بەشێوەیەکی گشتی دەبنەهۆی گەندەڵی، هەر ئەمەشە وادەکات هەڵوێستمان هەبێت دژی ئەم جۆرە مامەڵانە چونکە بەشێوەیەکی نەرێنی کاریگەری لەسەر ئابوری عێراق دادەنێن.

ئەم گرێبەستانە پەرلەمانتارانی بەسڕەی توڕە کردووە و بە دزینی داهاتی پارێزگاکە لەقەڵەمیان داوە

خەفاجی وتیشی: فرۆشتنی نەوت بەشێوازی پێشوەختە سیاسەتێکی هەڵەی حکومەتە و پەرلەمان ناتوانێت لەئاست ئەم جۆرە گرێبەستانەدا بێدەنگ بێت، چونکە دەرگایەکە لە دەرگاکانی گەندەڵی.

ئەوەشی خستەڕوو، داهاتی ئەم جۆرە گرێبەستانە ناچێتە چوارچێوەی بودجەوە و پێویستی بە چاودێریکردن و بەدواداچوون هەیە و پێویستە بزانرێت داهاتی ئەم گرێبەستانە بە چ چارەنوسێک دەگات، وتیشی: ئەم گرێبەستانە پەرلەمانتارانی بەسڕەی توڕە کردووە و بە دزینی داهاتی پارێزگاکە لەقەڵەمیان داوە، چونکە نەوتی بەسڕەیە مامەڵەی پێوەدەکرێت بەبێ ئەوەی سودی بۆ پارێزگاکە هەبێت.

لەلایەکی دیکەوە، رامی سکینی پەرلەمانتاری عێراق رایگەیاند، هەناردەی نەوت سەرجەم شایستە داراییەکانی بەسڕە لە هەناردەکردن دابین ناکات لەکاتێکدا خۆی بەرهەمهێنی نەوتەکەیە و زیانە ژینگەییەکانی ئەو بەرهەمهێنانەش هەر بەر خۆی دەکەون.

فرۆشتنی نەوت بەشێوازی پێشوەختە سیاسەتێکی هەڵەی حکومەتە

سکینی وتیشی: پێموایە رێککەوتن و هەماهەنگی لەنێوان حکومەتی ناوخۆ و ناوەند و وەزارەتی نەوت هەیە لەبارەی ئەم گرێبەستانەوە، جەختی لەوەش کردەوە، ئەگەر حکومەت لەم گرێبەستانە بەردەوام ببێت ئەوا شەقامی بەسڕە بێدەنگ نابێت، ئێمە رێگەنادەین بە فرۆشتنی نەوتی پارێزگاکە بەبێ ئەوەی سودێکی هەبێت بۆ بەسڕە.

لە بەرامبەردا، ئەحمەد مەنسوری شارەزای بواری نەوت لە عێراق رایگەیاند، رەخنەگرتن لە گرێبەستەکانی فرۆشتنی نەوت بەشێوازی پێشوەختە هۆکاری سیاسی لەپشتە و هیچ شتێک نییە جێگای ترس و دڵەڕاوکێ بێت.

ئاماژەی بەوەشکرد، ئەو رێژە نەوتەی پێشوەختە فرۆشراوە کەمە و بەو رادەیە زۆر نییە ببێتەهۆی ئەوەی نەوتی عێراق بۆ چەندین مانگ بەبارمتە بگیرێت، وتیشی: ناڕەزایەتییەکە ئەو فراکسیۆنانەن کە بە پاڵنەری سیاسی دەیانەوێت دژی هەنگاوەکانی حکومەت بوەستن.