لە شێخ نەهرۆ مەتۆقێن

ئەزموونی سیاسی و حوكمڕانی كورد لە عێراق، بە هەموو پێوەرێك شكستیهێناوەو كۆتایی پێهاتووە. بۆیە دوور نییە بەدیلێكی جیاواز بهێنرێتە ئاراوە جا با ئەو مۆدێلە دینیی و لەناو دینیشیدا سۆفیگەرییەكی كۆنەپەرستانەبێ وەكو رێبارەكەی تەریقەتی قادریی كە شێخ نەهرۆ ئێستا لە لوتكەكەیدا دانیشتووە.

لە ساڵی 1979 ــەوە هەتا 2011 و دواتریش، هەر لە ئەفغانستان و ئێرانەوە تا میسر و تونس و توركیا، هەموو حوكمڕانییەكی نادینیی و عەلمانی ساختەو بوودەڵە كە رووخاون و شكستیانهێناوە، هێزێك و سیستمێكی ئیسلامیی كە زۆربەیان كۆنەپەرستانە و توندڕەوانە بوون، بوونەتە بەدیلیان. بەدیلەكانیش نەسەپێنراون بەسەر خەڵكی ئەو وڵاتانەدا، بەڵكو پۆخڵەواتیی و چەوساندنەوەی خەڵك لەلایەن حاكمە نادینییەكانەوە وایكردبوو، خەڵك بەوپەڕی پەرۆشییەوە باوەشیان بۆ بكەنەوەو خوێن بدەن تا حاكمە ستەمكارەكان دەرپەڕێنن و دەسەڵاتدار و حاكمێكی ئیسلامیی بخەنە جێگاكەی.

شێخ نەهرۆ وەكو شەخس، دیاردەیەكی نوێیە لەناو رێباز و تەریقەتێكی كۆندا. بەڵام ئەو هەموو زوومەی دەخرێتە سەری، شتێكی لەخۆوە نییە. باوكی شێخ نەهرۆ ساڵانێكی زۆرە لە بیر و هۆش و ساحەی سیاسیی و كۆمەڵایەتی كوردستاندا نادیاربوو تا ئەو ڕۆژەی مرد. بەڵام دوای مردنی شێخ محەمەدی شێخ عەبدولكەریم، نەهرۆی كوڕی بەشێوەیەكی زۆر زەق تەسەوف و سیاسەتی تێكەڵكردووە و ڕۆژانە دەردەكەوێ.

بۆ ئەمریكییەكان، شێخ نەهرۆ و باوكی، بنەماڵەیەكی نەناسراو نین. نەك هەر ئەوە بەڵكو بۆ دەسكەوتنی زانیاریی لەسەر خودی سەدام و دەسەڵاتەكەی، ئەمریكییەكان زۆر پشتیان بەم بنەماڵەیە بەستبوو، بۆیە دوای رووخانی سەدام ئەم بنەماڵەیەیش بەشێك لە سامان و دەرامەتە زۆرەكەیان گواستەوە بۆ ئەمریكا و بوونە خاوەن كۆشك و باڵەخانەی گرانبەها و لە كڕین نەهاتوو لەو وڵاتەدا.

واتە شێخانی تەریقەت بوونە جێی متمانەی سی ئای ئەی و كۆشكی سپی!

ئەمریكییەكان و بەریتانییەكان بەوەدا گرەوەكەیان لە عالەم بردووەتەوە كە، هەمیشە بەدیلیان هەیە بۆ گەمە سیاسییەكانیان و بەرژەوەندییە ئابوورییەكانیان. بۆیە بۆ مسۆگەركردنی بەرژەوەندییەكانیان دەست دەكەنە ملی شەیتان و لایلایە بۆ فریشتەیش دەكەن!

كورت و پوخت، قیبلەی ئەوان لەسەر بۆڵبرینە و دەخولێتەوە نەك قیبلەیەكی ئەبەدیی و چەسپاو.

ئێرانی شیعە و عێراقی شیعە، نابێ ئاوریشمێك لە بەینیاندابێ. بۆیە ئەگەر بڕیاربێ بەدیل هەبێ بۆ دەسەڵاتە شكستخوواردووەكەی ئێستای كوردستان، دەبێ هێزێكبێ لەڕووی دینەوە بتوانێ بەینە ئاوریشمییەكە بگۆڕێ بە دڕكەزی هەر بەو كەرەسەو باسانەی بەغدا و تاران حوكمی پێدەكەن!

هەرێمی كوردستان ئۆپۆزسیۆنێكی بەهێزی نادینیی تاقیكردەوە … بزووتنەوەی گۆڕان… بەڵام نە ئەمریكا و نە ئێران ئەو هێزەیان پێ قبوڵ نەبوو. بۆیە وەكو پڕۆژە بزووتنەوەی گۆڕان دامركایەوە. جارێكی تر دەست بۆ كارتی هێزی نادینیی نابرێتەوە چونكە سەركەوتوو نەبوو.

شێخ نەهرۆ وەكو ئەوەی خەونێكی سیاسیی و ئیداریی هەبووبێ، وادیارە رێجیمێكی زۆری لەشولار و فیكریی كردووە. تەماشای وێنە كۆنەكانی بكەن یەكجار قەڵەو و تەوەزەل دێتە بەرچاو. كەچی ئێستا جەستەیەكی رەشیق و خاوەن گوتاربێژێكی زۆر دیپلۆماسییانەیە. كە پێشوازیی لە رەشەخەڵك دەكات كتومت بەدڵی ئەوان دەدوێ و پڕدەبێ لە سەڵاواتدان و مجامەلەی كۆمەڵایەتیی. كاتێ سەركردەی حزبە ئیسلامییەكان سەردانی دەكەن دەیانكات بە بەشێك لە تەریقەت و رێبازەكەی خۆی. كاتێكیش چاوی بە سەركۆمار یان سەركردەیەكی پارتی و یەكێتی دەكەوێ وەكو سەفیرو باڵیۆزێك قسە دەكات!

ئێستا ئیتر روونە كە شێخ نەهرۆ دیاردەیەكی نوێیە، چ بۆ ئەمریكا و چ بۆ بارودۆخی ناوچەكە كە ئەزموونێكی نادینیی كوردی تیایدا شكستیهێناوە، ئەگەری زۆرە ئەم پیاوە بەدیلبێ بەو تایپ و شێوازەی پێی دەركەوت. بەڵام بەدیلێك كەهەر لە ئێستاوە شكستەكەی روونە چونكە دەسەڵاتداری دینیی ئەگەر ستەمكار و چەوسێنەر نەبێ، هەرگیز ناتوانێ حوكمڕانێكی پاك و بێگەردبێ وەكو ئەوەی بانگەشەی بۆ دەكەن.

ئێرانی خومەینی و ئەفغانستانی تاڵیبان و توركیای ئەردۆغان، نموونەی زۆر زەقی شكستی دەسەڵاتی دینین و بگرە زۆر خراپتر لە دەسەڵاتە نادینییەكانی پێش خۆیان.

بەرچاوڕوونی.. من شەخسی خۆم زۆر دژی دەسەڵاتی دینیم و پێموایە لە باشترین حاڵەتدا هەرە خراپترینیانە. چونكە ئەو كاتە حاكم و حوكمڕانان پیرۆزن وەكو پیرۆزی پێغەممەر و ئەسحابەكان و هەموو نەیارێك بە نەیاری خوا حسێب دەكەن. بەڵام ئیتر واقیع ئەوەیە كە ڕوو دەدات نەك ئەوەی من دەمەوێ.

كاوە شێخ عەبدوڵڵا