بۆ خۆپیشاندان لە هەولێر و دهۆك ڕونادات؟!

لە ساڵی (١٩٩٦هەتا ٢٠٠٦) دێگەڵە خەتی جیاكەرەوە بوو؛ سنوری سەوز بریتی بوو لە (پارێزگاكانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەكانی گەرمیان و ڕاپەڕین) + كۆیە و سنوری خۆشناوەتی، (٤٨٪)ی دانیشتوانی هەرێمیان پێكدەهێنا. سنوری زەردیش (٥٢٪)ی دانیشتوانی هەرێمی پێكدەهێنا.

لەسەر ئەو بنەمایەش بودجە و موچە و دامەزراندن دابەش كرابوو.

لە ساڵی ٢٠٠٦ ەوە كە هەردوو ئیدارەكە یەكیان گرتەوە، كۆیە و خۆشناوەتی چونەوە سەر پارێزگای هەولێر. پارێزگای سلێمانی بوو بە (٤٣٪) و پارێزگاكانی هەولێر و دهۆك بون بە (٥٧٪).

لە ٢٠٢٠ دا، دەستەی ئاماری هەرێم ڕایگەیاندوە: گوایە لە ساڵی (٢٠١٠ ەوە بەدواوە هەتا ٢٠٢٠) ڕێژەی دانیشتوانی سنوری سلێمانی و هەڵەبجە و گەرمیان و ڕاپەڕین لە (٤٣٪)ەوە بۆتە (٣٦٪)ی دانیشتوانی هەرێم.

واتە ڕێژەی دانیشتوانی پارێزگای سلێمانی (٧٪) كەمیكردوە.

لە بەرامبەردا ڕێژەی دانیشتوانی پارێزگای هەولێر لە (٣٣٪) ەوە بۆتە (٣٧٪). واتە (٤٪) زیادیكردوە.

ڕێژەی دانیشتوانی پارێزگای دهۆك لە (٢٤٪) ەوە بۆتە (٢٧٪). واتە (٣٪) زیادیكردوە.

بەپێی ئەم ئامارە تازەیەی دەستەی ئامار كە سەر بە وەزارەتی پلاندانانە و وەزیرەكەی پێشوی پارتی بوە و ئەوەی ئێستای یەكێتیە، ٧٪ یان لە سلێمانی سەندۆتەوە و (٤٪) یان لێداوە بە هەولێر و (٣٪) یان لێداوە بە دهۆك.

ئەم دەڤەرە ٤٣٪ ەوە كراوە بە ٣٦٪. واتە ٧٪ كەمكراوەتەوە. واتە ملیۆنەها دۆلار لە بودجەی گشتی و بودجەی پڕۆژەكان و تەنانەت هەزارەها هەلی كار و دامەزراندن لە موستەحەقاتی پارێزگای سلێمانی دەچێت بۆ پارێزگاكانی هەولێر و دهۆك.

ئەمە یەكێكە لەو هۆكارانەی كە لە هەولێر و دهۆك خۆپیشاندان ڕونادات.

پارەی ئێمە دەچێت بۆ ئەوان. كەواتە ئەوان بۆ خۆپیشاندان بكەن؟!

كەمینەیەك دەمێنێتەوە لە هەولێر و دهۆك كە بارودۆخیان خراپە، ئەوانیش لە ترسی پارتی ناوێرن جوڵە بكەن.

پارتی ئەم فێڵەی چۆن كردوە؟!
مەخمور، ژمارەی دانیشتوانی سەرو ٢٠٠ هەزار كەسە، لە ڕوی ئیداری و بودجەوە سەر بە پارێزگای نەینەوایە و هیچ پارەیەكی لە حكومەتی هەرێمەوە بۆ ناچێت، خراوەتە سەر پارێزگای هەولێر.

ئەمە كراوە تەنها بۆ ئەوەی ڕێژەی دانیشتوانی هەولێر بە گوێرەی سلێمانی زیادبكەن؛ ڕێژەی (٤٪) لە پارە و بودجە و داهات و دامەزراندنی سلێمانی بچێت بۆ هەولێر، لە كاتێكدا هیچی بۆ مەخمور ناچێت.

شێخان و فایدە، ژمارەی دانیشتوانیان سەرو ١٥٠ هەزار كەسە، لە ڕوی ئیداری و بودجەوە سەر بە پارێزگای نەینەوان، بەڵام دیسان دەستەی ئامار لەسەر پارێزگای دهۆك حسابی كردون.

ئەمەش بۆ ئەوەی ڕێژەی دانیشتوانی دهۆك زیادبكات بەگوێرەی سلێمانی. واتە ڕێژەی (٣٪) لە پارە و بودجە و داهات و دامەرزاندنی سلێمانی بچێت بۆ دهۆك.

هەروەها ڕێژەیەكی بەرچاو لە ئاوارەی سوریان لە هەولێر و دهۆك نیشتەجێكردوە و ڕەگەزنامەی عێراقی و كارتی دەنگدانیان بۆ دەركردون بۆ زیادكردنی ڕێژەی دەنگەكانی پارتی لە هەڵبژاردنی داهاتوودا.

پارێزگای سلێمانی نزیكەی (٢ ملیۆن و ٤٦٥ هەزار) كەسی تێدا دەژی. ١١٥ هەزاری دەچێت بۆ پارێزگای هەڵەبجە. هێشتا (٢ ملیۆن و ٣٥٠ هەزار)ی دەمێنێتەوە. كەچی لێرەشدا دیسان فێڵ لە پارێزگای سلێمانی كراوە و كردویانە بە (٢ ملیۆن و ١٥٠ هەزار). واتە ٢٠٠ هەزار كەسیان لە سلێمانی كەمكردۆتەوە.

لەم ڕێیەشەوە پارێزگای سلێمانیان لە گەورەترین پارێزگای هەرێمەوە كردوە بە دووهەم و هەولێریان كردوە بە یەكەم.

پارتی لە ڕوی ئامار و ژمارەی دانیشتوانەوە، یاریەكی قێزەون دەكات و یەكێتی و گۆڕانیش نوستون.

لەجیاتی هەردوو تیمی یەكێتی و گۆڕان لە حكومەت و پەرلەماندا كۆببنەوە و ڕێكبكەون بۆئەوەی ڕێگە بەم فێل و تەڵەكە ئاماریانە نەدەن، هەموو كارێكیان بووە بە كۆمەڵێك جوڵەی سواو و بێتامی پۆپۆلیستی لە ناو پەرلەماندا و موزایەدەكردن بەسەر یەكدا و دابەشكردنی ڕۆڵ؛ كە تیایدا بەشێكیان لە حكومەتدان و ڕۆڵی دەسەڵات دەبینن و پارە بۆ حزب و بنەماڵە پەیدادەكەن، و بەشەكەی تریشیان لە پەرلەمان نزیك هەڵبژاردن ڕۆڵی معارەزە و بەرەی گەل دەبینن بۆ كۆكردنەوەی دەنگ.

بۆ زیاد لە ١٠ ساڵ دەچێت لە جیاتی خزمەت و پرۆژەی ستراتیژی و شەڕكردن لەسەر مافەكانی ئەم دەڤەرەی ئەوانی خستۆتە حكومەت و پەرلەمانەوە، هەموو كارێكی ئەم دوو حزبە بوە بە خۆدزینەوە لە بەرپرسیاریەتی و تۆمەتباركردنی یەكتر.

خەلكی ئەم دەڤەرەیان هێندە بێمتمانە و بێئومێد و بێزار كردوە، كار گەیشتوەتە ئەوەی كە بارەگای سەرجەم حزبەكان و تەنانەت فەرمانگەی حكومیش بسوتێندرێت، كەچی ئەوان لە جیاتی گەڕان بەدوای چارەسەردا، بە ئێستاشەوە واز لە موزایەدە و یەكتر تۆمەتباركردن و قسەی بێكردار و بێسود و بێبەرهەم ناهێنن.

بەیار عومەر عەبدوڵڵا

قەیوان گروپ

 


مایۆرکا سیتی جوانییەک لە دڵی سروشتدا