هەڵبژاردنەکانی ئەمریکا و کاریگەرییەکانی لەسەر جیهان

پۆڵەتیک پرێس

لە تێلیگرام یەکەم کەسیت هەواڵەکانت پێدەگات جۆینبە https://t.me/Politicpress

یەکێک لەو بابەتانەی زۆرترین گفتوگۆی لەسەر دەکرێت لە سیاسەتی نێودەوڵەتیدا هەڵبژاردنی داهاتووی سەرۆکایەتی ئەمریکایە کە لە 5ی تشرینی دووەمی 2024 بەڕێوەدەچێت  و شیکەرەوە سیاسییەکان گفتوگۆ لەسەر ئەوە دەکەن کێ دەبێتە سەرۆکی داهاتووی ئەمریکا.

هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمەریکا لە ساڵی 2024دەبێتە 60هەمین هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمەریکا کە بڕیارە ڕۆژی سێشەممە 5ی تشرینی دووەمی 2024 ئەنجام بدرێت، ئەمە یەکەم هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی دەبێت دوای دووبارە دابەشکردنەوەی دەنگەکانی هەڵبژاردن بەپێی بەیاننامەی دابەشکردنی سەرژمێری دانیشتوان دوای ساڵی 2020، سەرۆکی ئێستا جۆو بایدن ڕایگەیاند بەنیازە خۆی بۆ خولی دووەم کاندید بکات لەگەڵ جێگری سەرۆک کامڵا هێرس وەک هاوڕێی خۆی. لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، هەڵبژاردنە گشتییەکان دوای کۆبوونەوە و هەڵبژاردنە سەرەتاییەکان دەکەون کە لەلایەن حزبە سەرەکییەکانەوە ئەنجام دەدرێن بۆ دیاریکردنی کاندیدەکانیان، براوەی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ساڵی 2024 لە 20ی کانوونی دووەمی 2025 دیاری دەکرێت.

ماددەی دووەمی دەستووری ویلایەتە یەکگرتووەکان دەڵێت، ئەو کەسەی وەک سەرۆک خزمەت دەکات، پێویستە هاوڵاتیەکی لەدایکبووی سروشتی ویلایەتە یەکگرتووەکان بێت و تەمەنی بەلایەنی کەمەوە 35 ساڵ بێت و بەلایەنی کەمەوە بۆ ماوەی 14 ساڵ لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا نیشتەجێ بووبێت.

ئەم هەڵبژاردنە لە سەرەتادا بۆ شیکەرەوەکان و لێدوانەکان جێی بایەخ بوو، چونکە ئەمە یەکەم هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا دەبێت دوای دووبارە دابەشکردنەوەی دەنگەکان لە کۆلێژی هەڵبژاردنەکانی ئەمریکا، کە دوای سەرژمێری ساڵی 2020ی ویلایەتە یەکگرتووەکان ئەنجام دەدرێت.

لە هەڵبژاردنی ئەمساڵدا 12 بەربژێر و سێ دیموکرات و دوو کاندیدی سەربەخۆ خۆیان بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ساڵی 2024 کاندید دەکەن، بەڵام زۆربەیان لەژێر سێبەری ئەو دوو پیاوەدا کاردەکەن کە لە ساڵی 2020 ڕووبەڕووی یەکتر بوونەوە سەرۆکی ئەمەریکا جۆو بایدن و سەرۆکی پێشوو دۆناڵد ترەمپ. ژمارەیەک کاندید کێبڕکێ دەکەن بۆ پۆستەکە، لەوانە سەرۆکی ئێستا جۆو بایدن، سەرۆکی پێشوو دۆناڵد ترەمپ، بازرگانێکی ملیاردێر ڤیڤیک ڕاماسوامی تەمەن 38 ساڵ، پارێزگاری فلۆریدا ڕۆن دێسانتیس تەمەن 45 ساڵ و پارێزەر ڕۆبەرت کەنەدی جونیەر کە برازاکەی جۆن ئێف کەنەدی تەمەن 35 ساڵە.

ئێستا لە پێش هەموو شتێکەوە پرسیارەکە ئەوەیە کە ئایا جۆو بایدن دەرفەتی ئەوەی هەیە دوای ساڵی 2024 وەک سەرۆک بمێنێتەوە یان دۆناڵد ترەمپ دەگەڕێتەوە بۆ کۆشکی سپی؟ بەپێی پێشبینی شیکەرەوەکان ئەگەری سەرۆکی ئێستای ئەمریکا جۆو بایدن جارێکی دیکە هەڵبژێردرێتەوە، لەوکاتەدا بایدن دەبێتە82 ساڵ لە تشرینی دووەمی داهاتوودا،  لە مێژووی ویلایەتە یەکگرتووەکاندا تەنها یەک کاندیدی گەورەتر هەبوو، ئەویش هارۆڵد ستاسۆنی کۆماری کە لە هەڵبژاردنەکانی ساڵی 1992 تەمەنی85 ساڵ بوو.

سەرۆکی ئێستای کۆشکی سپی لە کاتی کۆنگرە ڕۆژنامەوانییەکاندا زۆرجار ڕەخنەی لێ دەگیرێت، هەروەک کاردانەوەکانی بە گشتی، بەڵام سەرۆکی ئێستای ئەمریکا بە فەرمی شەش مانگ لەمەوبەر پاڵێوراوەکەی خۆی کاندید کرد، بەڵام زۆرینەی زۆری هاوڵاتیان چیتر نایانەوێت ئەو لە کورسی سەرۆکایەتیدا ببینن.بەپێی دوایین راپرسی، تەنانەت دیموکراتەکانیش لە بەڕێوەبەرایەتی بایدن ناڕازین، لە سەدا 44ی دیموکراتەکان پێیان وایە نابێت خۆی کاندید بکات، بەڵام بەگوێرەی شارەزایان، ئەو نزیکەی لە سەدا 100 ئەگەری بردنەوەی هەڵبژاردنە سەرەتاییەکانی هەیە.

هەروەها، وڵاتەکە ڕووبەڕووی کێشەی ئابووری دەبێتەوە و بۆ یەکەم جار قەرزی نیشتمانی ئەمریکا 33 ترلیۆن دۆلاری تێپەڕاند هەروەها نابێت ئەوەش لەبیر بکەین کە جیهان شایەتی کەمبوونەوەیەکی چالاکانەی بەکارهێنانی دۆلار دەدات، سەرەڕای ئەوەش، بایدن سەرنج دەکاتە سەر سیاسەتی دەرەوە و بابەتە دەرەکییەکان و لە ئەنجامدا، بە پێی پێویست سەرنجی کێشە ناوخۆییەکان نادات، لە ماوەی ساڵانی بایدن لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، تاوان و ناکۆکییە ناوخۆییەکان لە کۆمەڵگادا بە شێوەیەکی بەرچاو زیادیان کرد.

ڕکابەری ڕاستەقینەی جۆ بایدن لە هەڵبژاردنەکانی داهاتوودا، لەوانەیە لەنێو کۆمارییەکاندا بێت، دۆناڵد ترەمپ و ڕۆن دیسانتیس ڕکابەرانی سەرەکین بۆ سەرۆکایەتی، پارێزگاری فلۆریدا کەموکوڕییەکی گەورەی هەیە، کە ئەویش نەبوونی ئەزموونی هەڵبژاردنی لەم قەبارەیەدا. سەرباری ئەوەش، ناوبانگی دیسانتیس بە شێوەیەکی بەرچاو دابەزیوە، ئەگەر ئێستا هەڵبژاردنی پێشوەختەی پارتی کۆماری ئەنجام بدرێت، ئەوا %55ی دەنگەکان دەدرێنە ترەمپ و تەنها %20بۆ دیسانتیس، هیچ کاندیدێکی کۆماریش مەترسییەکی جدی بۆ ترەمپ لە هەڵبژاردنی پێشوەختەی بۆ بایدن لە هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی دروست ناکات، بۆیە، ترەمپ بەگشتی ئەگەرێکی باشی هەیە بۆ گەڕانەوە بۆ کۆشکی سپی. بەڵام نابێت لەبیر بکەین کە دوای هەڵبژاردنی 2020، هەوڵدرا لە ژیانی سیاسی دوور بخرێتەوە، هەتا گەیشتە ئەوەی ترەمپ بە 34 تۆمەت تاوانبار بکرێت، بەڵام ئەمە تەنیا بووە هۆی بەرزکردنەوەی ئاستی سەرۆک کۆماری پێشوو.

ئەگەر ترەمپ، بە هۆکارێک بڕیار نەدات لە هەڵبژاردنەکان بکشێتەوە، ئەوا ئەگەری زۆرە لە هەڵبژاردنی پێشوەختەی کۆمارییەکاندا سەربکەوێت، بەڵام سەرکەوتن بەسەر بایدن دا، بە شێوەیەکی زۆرەوە پشت دەبەستێت بە چۆنیەتی پەرەسەندنی بارودۆخەکە، نەک تەنها لە ناوخۆی ویلایەتە یەکگرتووەکان، بەڵکو لە گۆڕەپانی نێودەوڵەتیشدا، ترەمپ، وەک بایدن، بە سیاسەتمەدارێک ناودەبرێت کە بتوانێت ئەمریکا یەکبخات.

هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ئەمریکا لە ساڵی 2024، دیارترین ڕووداوی ئەمساڵە و تەنها سەرنجی ئەمریکییەکانی ڕانەکێشاوە، بەڵکو سەرنجی خەڵکی هەموو جیهانی ڕاکێشاوە، هەڵبژاردنەكانی ئەمریكا ته نها بۆ ئەمریكا نییه و بەگشتی کاریگەری لەسەر هەموو جیهان هەیە، بەشێوەیەک جیھان گوندێکی جیهانییە و هەموو پێکەوە بەستراون و ئەوەی لەماوەی داهاتوودا ڕوودەدات و کێ دەبێتە سەرۆکی داهاتووی ئەمەریکا کاریگەری دەبێت لەسەر ئەو گوندە جیهانییە، ئەمڕۆ دیموکراسی سیستەمی حوکمڕانی هاوبەشە، سەرۆک کۆماری ئەمریکا هەمیشە بە سەرۆکی جیهانی ئازاد ناسراوە، ئەمەش لەبەرئەوەی ئەمریکا وڵاتێکی دیموکراسییە و لە ڕابردوودا هێزی خۆی بەکارهێناوە بۆ دڵنیابوون لەوەی وڵاتانی دیکە دیموکراسییان هەیە، هەرکەسێک ببێتە سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەبێتە یەکێک لە بەهێزترین کەسایەتییەکانی جیهان و کاریگەریی لەسەر دیموکراسی هەیە بەشێوەیەک دەکرێت نەرێنی یان ئەرێنی بێت.

لە کۆتاییدا چاوەڕوان دەکرێت هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا لە ساڵی 2024 کاریگەری لەسەر سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا هەبێت، گرنگیی ئەم هەڵبژاردنە لە جیاوازیی نێوان دوو حزبی سەرەکی – دیموکرات و کۆماری دا سەرچاوە دەگرێت سەبارەت بە ژمارەیەک لە کێشە دەرەکییەکان، وەک هێرشی ڕووسیا بۆ سەر ئۆکرانیا و پەیوەندی لەگەڵ چین و دۆسیەی ئەتۆمیی ئێران و گۆڕانی کەشوهەوا.

هەڵوێستی ئیدارەی نوێی کۆشکی سپی لە کانوونی دووەمی 2025 بۆ زۆربەی کێشەکانی سیاسەتی دەرەوە پشت دەبەستێت بە هەڵوێستی خۆی بۆ کێشە گەورەکانی دەرەوە، وەک خوێندنەوەی بۆ پەیوەندی لەگەڵ چین کە سیاسەتی خۆی بۆ وڵاتانی ئاسیا دیاری دەکات، کۆمارییەکان لە پەکین بە نەیارێکی ناکۆک دەبینن و دەبێت زۆرترین سزای ئابوری بەسەردا بسەپێنن، لەکاتێکدا دیموکراتەکان باوەڕیان وایە کە ڕووبەڕووبوونەوەی چین لە ڕێگەی سزاکانیشەوە دەبێت، بەڵام ئەمە جگە لە بەڵگەنامەکردنی هاوپەیمانێتییە ڕووتەکان کە کۆمارییەکان گرنگییان پێنەداوە لەگەڵ هاوپەیمانانی ئەمریکا لە ئاسیای ڕۆژهەڵات و باشوردا وەک کۆریای باشور و ژاپۆن و تایوان و جیهان.

یەکێک لە کێشە گەورەکان کە سیاسەتی ئەمریکا لە بەرامبەر ئەوروپا و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا دیاری دەکات، هەڵوێستی ئەمەریکایە لە بەرامبەر ئۆکرانیا، لە بەرامبەر ئێراندا، کۆمارییەکان پێیانوایە کە پێویستە پشتیوانی سەربازی بۆ ئۆکرانیا ڕابگیرێت کە ڕووسیا بەرەو باوەشی چین دەبات، ئەمەش لەوانەیە ببێتە هۆی لاوازکردنی بەهێزترین هاوپەیمانیی ئەمریکا لەگەڵ وڵاتانی ئەوروپادا. کۆمارییەکان ڕێکەوتنە ناوەکییەکەی لەگەڵ ئێراندا رەتدەکەنەوە، لە بەرامبەردا، دیموکراتەکان پێیانوایە کە پێویستە بەردەوام بن لە پشتیوانیکردنی ئۆکرانیا بۆ بەرەنگاربوونەوەی داگیرکاریی ڕووسیاوە بە بەهێزکردنی پەیوەندییەکان لەگەڵ وڵاتانی ئەوروپایی کە لەگەڵ هێڵی ڕووبەڕووبوونەوەدا کاردەکەن و دووبارە کارکردنە لەسەر ڕێکەوتنە ناوەکییەکەی لەگەڵ ئێراندا.

لە کۆتاییدا کێ لەو کەسانەی خۆیان کاندید کردووە دەتوانێت سەربکەوێت پرسیارێکی سەختە و هێشتا زووە بۆ وەڵامدانەوەی، بە تایبەتی ئەگەر سیستەمی هەڵبژاردنی ئەمریکی لەبەرچاوبگیرێت.

لیستی کاندیدەکان بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەمریکا لەساڵی 2024دا:

دۆناڵد ترامپ

ترەمپ بە چەند دۆسیەی تاوانی جیاجیا تۆمەتبار کرا، کە ئەمە بۆ سەرۆکێکی پێشووی ئەمەریکا شتێکی بێوێنە بوو بۆ بەهێزکردنی ناوبانگی خۆی لە نێوان کۆمارییەکان و کە یارمەتیدەر بوو بۆ ئەوەی ببێتە پاڵێوراوی کۆمارییەکان، ترەمپ کە تەمەنی 77 ساڵە، ئەو تۆمەتانەی بە هەڕەشەی سیاسی ناوبردووە بۆ شکاندنی هەوڵەکانی بۆ بردنەوە بۆ ماوەی دووهەمی چوار ساڵ، ترەمپ بەڵێنی دا کە تۆڵەی لە دوژمنانی خۆی بکاتەوە ئەگەر دووبارە هەڵبژێردرێتەوە و بەڵێنیشی دا کە گۆڕانکاری گەورە بکات، لەوانە چاکسازی لە خزمەتگوزاریی مەدەنی فیدراڵی و خستنە ناو کەسانی دڵسۆز و سەپاندنی سیاسەتی توندوتۆڵی کۆچکردن وەک ناردنەوەی بەکۆمەڵ و کۆتایی هێنان بە مافی هاوڵاتیبوون بە لەدایکبوون، هەروەها بەڵێنی دا کە سیستەمی تەندروستیی ئۆباماکار هەڵوەشێنێتەوە و ڕێگریی توندتر لە بازرگانی لەگەڵ چیندا بکات.

نیکی هالی

هیلی، 51 ساڵ، پارێزگاری پێشووی باشوری کارۆلینا و باڵیۆزی ترەمپ لە نەتەوە یەکگرتووەکان، هیلی ناوبانگێکی باشی لە حیزبی کۆمارییدا پەیدا کرد وەک پارێزەرێکی بەهێز و توانای ئەوەی هەبوو کە بە شێوەیەکی باوەڕپێکراوتر لە هاوتەمەنەکانی خۆی باسی بابەتەکانی ڕەگەز و ڕەگەز بکات، ھەروەھا خۆی وەک بەرگریکارێکی بەھێز بۆ بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا لە دەرەوەی وڵات پیشان دا.

ڕۆن دیسانتیس

پارێزگاری فلۆریدا خۆی خستۆتە لای ڕاستی ترەمپ لەسەر چەند پرسێکی کۆمەڵایەتی، دیسانتیسی 45 ساڵ، چەند جارێک کارمەندانی لە کار دەرکرد و هەڵمەتی هەڵبژاردنەکانیشی دەستپێکردەوە، بەڵام ئەم هەنگاوانە هیچ کاریان نەکرد بۆ بەهێزکردنی کاندیدبوونی.

لە ساڵی 2018، ئەفسەری پێشووی هێزی دەریایی وەک پارێزگاری ویلایەتی فلۆریدا هەڵبژێردرا دوای ئەوەی لەلایەن ترامپەوە پشتیوانی لێکرا، دواتر بە لێدوانە ڕاست و توندڕەوەکانی دەربارەی پەروەردە و کۆچ ناوبانگی زیادیکرد.

ڤیڤیک ڕاماسوامیڤ

ڕاماسوامی، لە ساڵی 2022  وەبەرهێنەرێکی پێشووی بواری بایۆتەکنۆلۆژی و بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیایەکی دامەزراند بۆ فشارخستن لەسەر کۆمپانیاکان بۆ دەستبەرداربوون لە دەستپێشخەرییە ژینگەیی و کۆمەڵایەتییەکان و بەڕێوەبردنی کۆمپانیاکان، ڕاماسوامی یەکێکە لە لایەنگرە سەرسەختەکانی سەرۆکی پێشوو، و ڕکابەرەکانی تووڕە کردووە بە ھێرشە وشەییەکانی لە دیبەیتەکانی کاندیدەکاندا. هەروەها پشتیوانی خۆی بۆ بیردۆزەکانی پیلانگێڕی دەربڕیوە، لەوانە ئاماژەی کرد بە هێرشەکەی 6ی کانوونی دووەمی 2021ی لایەنگرانی ترەمپ بۆ سەر بینای کۆنگرێسی ئەمریکا کە کاری ناوخۆیی بوو، وە بەڵێنی بەخشینی ترەمپ دەدات ئەگەر هەڵبژێردرێت.

کریس کریستی

کریستی، 61ساڵ، وەک ڕاوێژکارێک بۆ هەڵمەتی سەرۆک ترەمپ بۆ کۆشکی سپی بۆ ساڵی 2020کاریکرد، بەڵام لە دوای هێرشی 6ی کانوونی دووەم  بوو بە ڕەخنەگرێکی ڕاشکاو بۆ سەرۆک کۆماری پێشووتر.

ئاسا هاتچینسۆن

پارێزگاری پێشووی ئارکانساس لە مانگی نیساندا هەوڵی گەیشتنی بە کۆشکی سپی دا و داوای لە ترەمپ کرد دەست لەکار بکێشێتەوە بۆ ئەوەی مامەڵە لەگەڵ یەکەمین تۆمەتبارکردنی سەرۆکی پێشووی بکات. هاتچینسۆن، 73 ساڵ، ئەزموونی خۆی لە بەڕێوەبردنی پارێزگایەکی زۆر کۆنەپەرستانەی بە بەڵگەی توانای جێبەجێکردنی ئەو سیاسەتانەی کە دەنگدەران گرنگی پێ دەدەن، باس دەکات.

جۆ بایدن

بایدن، کە تەمەنی 81 ساڵە و بە تەمەنترین سەرۆکی ئەمریکا دادەنرێت، دەبێت باوەڕ بە دەنگدەرانی بهێنێت کە توانای ئەوەی هەیە بۆ چوار ساڵی دیکە لە پۆستەکەی بمێنێتەوە، ئەمەش لە کاتێکدا کە نیگەرانی هەیە لە تەمەنی و کەمی ڕێژەی پشتیوانیی، هاوپەیمانەکانی بایدن دەڵێن ئەو پێی وایە تاکە کاندیدی دیموکراتەکانە کە دەتوانێت لە ترەمپ بباتەوە، لە ڕاگەیاندنی کاندیدبوونی، بایدن ئاشکرایکرد کە ئەرکەکەی بەرگریکردنە لە دیموکراسی ئەمریکا، ئاماژەی بە هێرشە کوشندەکەی6ی کانوونی دووەمی 2021ی سەر بینای کۆنگرێسی ئەمریکا کرد لەلایەن لایەنگرانی ترەمپەوە کرد، بایدن سەرکردایەتیی حکومەتە ڕۆژئاواییەکانی کرد بۆ ڕووسیا کە هێرشی کردە سەر ئۆکرانیا، هاوپەیمانانی قایل کرد بە سەپاندنی سزاکان بەسەر مۆسکۆدا و پشتیوانیکردنی کیڤ، هەروەها پاڵپشتی ئیسڕائیل بوو لە ململانێی لەگەڵ چەکدارانی حەماس لە غەززە، لەگەڵ ئەوەشدا، ڕەخنەی توندی هەندێک لە ئەندامانی پارتەکەشی لێگیرا بۆ ئەوەی کە پشتیوانی لە داواکارییەکانی بۆ ئاگربەست نەکات لە خاکی فەلەستین، کە بەرپرسانی تەندروستی لە غەزە دەڵێن زیاتر لە 20 هەزار کەس کوژراون و هەزاران بینا زیانیان بەرکەوتووە یان وێران بوون و دانیشتوانیش خواردنی پێویستیان نییە لەگەڵ پێداویستی پزیشکی.

ماریان ویلیامسۆن

ماریان ویلیامسۆن، 71 ساڵ، نوسەری پڕفرۆشتر و شارەزای خۆبەخش، دووهەمین هەوڵی دوورودرێژی خۆی بۆ گەیشتن بە کۆشکی سپی لە بەرنامەی “دادپەروەری و خۆشەویستی” دا دەستپێکرد، وەک دیموکرات کاندید بوو بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ساڵی 2020،  بەڵام لە پێشبڕکێیەکە کشایەوە پێش ئەوەی هیچ دەنگێک بدات، دوایین بانگەشەی خۆی لە 23ی ئاداردا دەستپێکرد و لە هەڵبژاردنی بنەڕەتیی نیوهەمشایر بەشداریی کرد.

دین فیلیپس

دین فیلیپس، ئەندامێکی کۆنگرێسی ناسراوی ئەمەریکا لە مینیسوتا، لە تشرینی یەکەمدا ڕایگەیاند کە بەرەنگاری درێژخایەنی بایدن دەبێتەوە چونکە پێی وایە سەرۆکی ئەمەریکا توانای بردنەوەی ویلایەتێکی دیکەی نییە.

ڕۆبێرت ئێف کەنەدی جونیۆر

چالاکوانی دژە ڤاکسین، ڕۆبێرت ئێف کەنەدی جونیۆر، 69 ساڵ، وەک سەربەخۆ کاندید دەبێت دوای ئەوەی لە سەرەتادا بۆ کاندیدکردنی حیزبی دیموکرات لە لایەن بایدنەوە ڕاکێشرا، ڕاپرسییەکی ئۆنلاین لەلایەن ڕۆیتەرز و ئیبسۆسەوە لە 5 تا 11ی کانونی یەکەمدا دەریخست کە کەنەدی دەتوانێت پاڵپشتی زیاتر لە بایدن وەربگرێت لە بەرامبەر ترەمپ لە هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی، ئەو کوڕی سیناتۆری ئەمریکی ڕۆبێرت کەنەدی بوو، کە لە ساڵی 1968دا لە کاتی هەوڵدان بۆ سەرۆکایەتی کوژرا.

کۆرنێل وێست

چالاکوانی سیاسی و فەیلەسووف و ئەکادیمی لە مانگی حوزەیراندا وتی کە هەوڵێکی سێیەم بۆ سەرۆکایەتی دەدات کە ئەگەری زۆرە دەنگدەرانی دیموکراتی پێشکەوتنخواز ڕابکێشێت، وێستی تەمەن 70 ساڵ لە سەرەتادا وەک کاندیدی پارتی سەوزەکان هەڵبژێردرا، بەڵام لە تشرینی یەکەمدا وتی خەڵک “سیاسەتی باشیان دەوێت لەجیاتی سیاسەتی حزبایەتی” و خۆی وەک کەسێکی سەربەخۆ کاندید کرد. بەڵێنی کۆتایی هێنان بە هەژاری و دابینکردنی خانووی بەخۆی داوە.

جیل ستاین

جەیل ستاین، کە پزیشکە و کاندیدێکی سەربەخۆیە، دیموکراتەکانی تاوانبارکرد بە خیانەتکردن لە بەڵێنەکانیان بۆ کرێکاران و گەنجان و کەشوهەوا .